PSÖRİYATİK ARTRİT/SEDEF ARTRİTİ

​

Psöriyatik artrit ya da sedef artriti; sedef hastalığıyla ilişkili olarak meydana gelen iltihaplı eklem hastalığıdır. Sedef hastalığı nispeten yaygın görülen, cilt hücrelerinin hızlı çoğalarak deri yüzeyinde kabarık döküntülere sebep olduğu bir hastalıktır. Her 100 sedefli hastadan yaklaşık 15’i sedef artriti geliştirebilir. Eklem şikayetleri veya kronik bel ağrısı olan bireylerin birinci derece yakınlarında sedef hastalığı olması da bu kişilerde sedef artriti gelişme olasılığını artırır. Her 100 sedef artriti tanısı alan kişinin yaklaşık 40’ında artriti veya sedefi olan en az bir aile bireyi mevcuttur.

​

Sedef artriti vücutta herhangi bir eklemi etkileyebilir. Hastalığın şiddeti ve eklemlerde ve vücut organlarında yaptığı hasar kişiden kişiye değişir. Genellikle vücudun büyük eklemleri etkilenebildiği gibi, bazen sadece bir eklem bazen de birden fazla büyük veya küçük eklemin etkilendiği çoklu eklem tutulumu görülebilir. Sedef artriti bazen omurgayı da etkileyerek iltihaplı omurga tutulumunda neden olur. Bel, boyun veya sırtta uzun süren tutukluk ve hareket kısıtlılıkları spondilit yani omurganın iltihaplı tutulumunun habercisi olabilir. Sedef artritinde daktilit veya sosis parmak da denilen el veya ayak parmaklarının eklem ve tendon kılıfının iltihaplanması sonucu oluşan ağrılı şiş parmaklar görülebilir. Daktilit sedef artriti için oldukça tipik bir bulgudur. Ayrıca vücudun çeşitli kemik tendon bileşke bölgelerinde iltihaplanma sonucu hassas noktalar oluşabilir. Entezit denilen daha çok ayak tabanı, Aşil tendon bileşkesi, leğen kemiği veya uyluk kemiğinin çıkıntılı bölgelerinde oluşabilir. Eklemlere ve organlara olan hasarın durdurulması için erken teşhis ve tedavi çok önemlidir. Hastalığı tanısı için tipik eklem ve/veya omurga bulgularıyla birlikte cilt ve tırnak değişiklikleri, laboratuvar bulguları ve görüntüleme metotları (ultrason, röntgen, manyetik rezonans/MR veya bilgisayarlı tomografi) kullanılır. Sedef artriti, romatoid artrit, gut hastalığı ve kireçlenme gibi diğer eklem romatizması tiplerinden ayırt edilmelidir.

​

Sedef artriti olan hastalarda yorgunluk, kansızlık, depresyon gibi bulgularda hastalığa eşlik edebilir. Sedef artritine yüksek tansiyon, şeker hastalığı, yüksek kolesterol ve aşırı kilo gibi durumların eşlik etme olasılığı yüksektir. Eklem ağrısı ve tutukluğun kontrol altına alındığı hastalarda egzersiz hem romatizmal hastalık hem de eşlik eden bulguların tedavisi için oldukça önemlidir. Hareketliliğin artırılması, yüzme, sağlıklı diyetle birlikte stresten uzak durulması tedavide önemlidir. Günümüzde sedef romatizmasının tedavisinde birçok ilaç seçeneği mevcut olup, hastalığın ilerlemesi ve eklem ve organlardaki yıkıcı etkileri başarıyla durdurulabilmektedir. 

​

SEDEF ROMATİZMASINA YAKALANMAK İÇİN SEDEF HASTALIĞINIZIN OLMASI ŞART DEĞİLDİR

​

Sedef romatizması tipik olarak sedef hastalığı olan bireylerde görülmekle birlikte, kendisinde sedef hastalığı olmadığı halde aile bireylerinde sedef hastalığı veya sedef romatizması öyküsü olan kişilerde de görülebilmektedir.

​

Eklem şikayetleri ve uzun süreli bel ağrısı şikayetiyle hekime başvuran hastaların; kendilerinde ya da aile bireylerinde mevcut veya geçmişte tanı konulmuş sedef hastalığı varsa belirtmesi erken ve doğru tanı alma olasılığını artıracaktır.